Op zaterdag 13 oktober vond ons minisymposium over de Vlaardingencultuur plaats in ‘De Voorhof’ in Voorburg. Ondanks het prachtige zomerweer zat de zaal vol met ruim vijftig belangstellenden. Onze voorzitter Kees van der Brugge heette iedereen welkom en gaf daarna het woord aan wethouder Nadine Stemerdink. Met een mooie toespraak opende zij officieel het symposium.
Afb. 1. Reconstructie door Robert van der Mijle Meijer
Leendert Louwe Kooijmans beet het spits af met een beknopte samenvatting van de Vlaardingencultuur. Hoewel hij in 20 minuten slechts de allerbelangrijkste kenmerken kon laten zien, was dit een essentiële introductie voor de mensen in de zaal die niet zo bekend waren met de Vlaardingencultuur.
André Kerkhoven’s presentatie ging over de opgraving in Leidsenhage Berberis. Het aantal gedane vondsten tijdens deze opgraving loopt letterlijk in de honderdduizenden: een wirwar aan grondsporen, stukjes versierd en onversierd aardewerk, talloze vuursteenscherven en -scherfjes, dierlijke botten, organische resten en zelfs een bijzondere koperen kraal. Met zoveel materiaal om te bestuderen is het van geen wonder dat de gepresenteerde resultaten nog ‘voorlopig’ zijn. Experts zijn op dit moment bezig om de vele vondsten te interpreteren. We wachten met smart op het vervolg van dit verhaal!
Afb. 2. Robert Hirschel tijdens het Minisyposium Vlaardingencultuur, foto: Vian Gast
Robert Hirschel vertelde na de pauze over de opgraving aan de Frekeweg in 2008 die de AWLV zelf gedaan heeft. De belangrijkste vondsten waren de resten van twee aardewerken potten en natuurlijk de overblijfselen van twee moerasschildpadden. De potten zijn deskundig gerestaureerd door Restaura. De kleine pot staat nu in Museum Swaensteyn en de grote staat, samen met de schildpadresten, in de vitrine in onze werkruimte aan de Van Naeltwijckstraat.
Everhard Bulten nam ons mee naar de nieuwbouwwijk Wateringse Binnentuinen, waar je vandaag de dag in ‘schitterende, energiezuinige woningen in jaren 30 sfeer’ kunt wonen. De woningen uit de 2800 v. Chr. sfeer zagen er natuurlijk heel anders uit. De uitwerking van honderden sporen van ingegraven palen laat de structuren zien van zes langwerpige, smalle huizen. Deze sigaarvormige plattegronden zijn onderscheidend genoeg om van een ‘type-Den Haag’ te spreken. Afb. 1. laat een reconstructie van de vindplaats zien. Andere vondsten zoals brokjes aardewerk, bot, steen en vuursteen laten zien dat deze Vlaardingencultuurbewoners leefden van vooral veeteelt, wat akkerbouw en dat zij hun dieet verder aanvulden met de opbrengst van de jacht, visvangst en het verzamelen van noten, zaden en bessen.
Jeroen van Zoolingen presenteerde de resultaten van de vindplaats Steynhof, nabij de Wateringse Binnentuinen. Hij liet zien hoe je door middel van Virtual Reality een levensecht 3D-beeld kunt oproepen van voorwerpen en de omgeving. Zo’n virtuele voorstelling kan aan de éne kant helderheid scheppen, aan de andere kant roept het ook nieuwe vragen op: ‘Wat een mooie hut, maar was ie echt zo smal?’
Uit de discussies in de pauze en aan het einde bleek dat alle aanwezigen veel geleerd hebben van de lezingen en dat ook voor de sprekers zelf deze uitwisseling van kennis nuttig was. Het bestuur van de AWLV wil iedereen die er was van harte bedanken voor de bijdragen en hun aanwezigheid. Wij vonden het een geslaagd symposium en voor herhaling vatbaar.
Tekst: Vian Gast
Voor meer informatie:
https://www.awlv.nl/onderzoeken/onderzoek-frekeweg-leidschendam/
https://www.denhaag.nl/nl/In-de-stad/Vrije-tijd-en-recreatie/Kunst-en-cultuur/Archeologie/prehistorie-vroege-bewoners-wateringse-veld.htm
https://www.ad.nl/den-haag/zeldzame-sporen-uit-de-steentijd-gevonden-in-wateringse-veld~a63784e7/
https://www.nieuwbouw-wateringseveld.nl/de-binnentuinen
Boeken:
- Archeologisch onderzoek in Leidschendam-Voorburg 1985-2010: Historisch Voorburg, jaargang 15, nr. 2, 2009. ISSN 1381 – 4672
- HOP-20 De Wateringse Binnentuinen Gemeente Den Haag. Een Vlaardingennederzetting in het Wateringse Veld. Auteurs P.J.A. Stokkel en E.E.B. Bulten (red.). ISBN 978-94-6067-203-3
- Wonen op oude duinen. Opgravingen in de Wateringse Binnentuinen. Auteurs E. van Ginkel en P.J.A. Stokkel, 2018. ISBN: 978-94-6010-079-6
